İstemsiz Kas Kasılmalarında Botox'un Kullanım Alanı Genişliyor
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Nöroloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Halide Rengin Bilgen Akdeniz, migren, serebral palsi, distoni gibi birçok nörolojik hastalığın tedavisinde botulinum toksini kullanıldığını belirtti. Özellikle istemsiz kas kasılmalarında etkili olan bu yöntem, nöroloji alanında giderek daha fazla kullanılmaktadır.
Botulinum Toksini Nedir ve Nasıl Çalışır?
Botulinum toksini, Clostridium botulinum adlı bakterinin ürettiği bir nörotoksin proteini olup, kas-sinir bileşkesinde sinir ucundan asetilkolin salınımını engelleyerek kas kasılmasını geçici olarak durdurur. Bu, uygulandığı kasın geçici olarak güçsüzleşmesini sağlar. Dr. Öğr. Üyesi Akdeniz, botulinum toksininin bu özelliği sayesinde nörolojide spastisite, distoni ve spazm gibi kas kasılmasının istemsiz ve normalden fazla olduğu durumların tedavisinde kullanıldığını ifade etti.
Nörolojik Hastalıklarda Artan Kullanım Alanları
İlk kez 1980 yılında tedavi amaçlı kullanılmaya başlanan botulinum toksini, 1989’da blefarospazm ve hemifasial spazm gibi nörolojik durumlar için FDA onayı almıştır. Dr. Akdeniz, botulinum toksininin spastisite, distoni ve hemifasial spazm gibi birçok nörolojik durumda yaygın olarak kullanıldığını belirtti. Spastisite, kasların gergin ve sert olduğu, hareketlerin zorlaştığı bir durumdur ve beyin ile omurilikte hasar oluşturan inme, multipl skleroz gibi birçok tabloya bağlı olarak ortaya çıkabilir. Distoni ise istemsiz tekrarlayıcı kas kasılmalarıdır ve göz kapaklarında blefarospazm, boyunda servikal distoni ve ekstremitelerde ekstremite distonileri gibi çeşitli formlarda görülebilir.
Migren Tedavisinde Botulinum Toksini
Dr. Akdeniz, botulinum toksininin migren tedavisinde de etkin bir şekilde kullanıldığını vurguladı. Migren baş ağrısında uygulanan bu yöntem, ağızdan alınan ilaçlar veya enjeksiyonlar şeklinde uygulanmaktadır. Uygun tedavi yöntemi, kişinin baş ağrısının ayrıntılı değerlendirilmesiyle nöroloji doktoru tarafından belirlenir.
Botulinum Toksini Uygulama Süreci
Botulinum toksini, kas içi enjeksiyon yöntemiyle uygulanır ve küçük kaslarda daha ince uçlu iğneler kullanılır. Zaman zaman kasların kasılma derecelerini gözlemek için elektromiyografi eşliğinde yapılır. Aynı kas için birden fazla noktada enjeksiyon gerekebilir ve genellikle küçük bir enjeksiyon izi dışında problem yaratmaz. Uygulama sonrasında, hasta aynı gün günlük hayatına devam edebilir. Etki süresi ortalama 3-6 ay arasında değişir ve 3 aydan daha sık enjeksiyon yapılmamaktadır.
Botulinum toksini, nörolojik hastalıkların tedavisinde sunduğu etkili ve güvenilir yöntemlerle hastaların yaşam kalitesini artırmada önemli bir rol oynamaktadır. Dr. Halide Rengin Bilgen Akdeniz, bu tedavi yönteminin daha fazla nörolojik durumda kullanımının giderek yaygınlaştığını ve hastaların bu konuda bilinçlenmesinin önemli olduğunu ifade etti.