Çanakkale Haber

Bünyamin Nami Tonka
Köşe Yazarı
Bünyamin Nami Tonka
 

Bir Sanat Dalı Olarak Tiyatro

Anadolu coğrafyasında ilk tiyatro gösterisi diyebileceğimiz çalışmalar, İznik Şehri'nin alınması sırasında Bizanslıların korkakça kaçışları Türk Askerleri tarafından dalga geçilerek taklit edilmek suretiyle ortaya konmuştur. Bizde Ortaasya'da da yine tiyatro ve gösteri çalışmaları var. Şölenlerde bu gösterileri görmek mümkün. Tabii bu çalışmalar göçlerle her yere gitmiş. Anadolu'da geleneksel Türk Tiyatrosu' nda Pişaker, Kavuklu tiplemeleriyle Orta oyunu şeklinde görmek mümkün. Batıdan gelen ilk kumpanyalar Osmanlı Sarayı tarafından desteklenmiştir. Saray'da birçok eser sergilenmiş ve yine müzikli eserler de sunulmuş. Bizde ilk tiyatro metinleri oynanmak için değil, okunmak için yazılmıştır.  Şinasi, Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Abdülhak Hamit bu alanda eserler vermiştir. Yine Azınlıkların tiyatro çalışmaları bizde ilk sahne denemeleri açısından önemlidir. Batılı anlamda tiyatro, Meşrutiyet döneminde gelişmiştir. Bilhassa Donanma Cemiyeti, yardım toplamak için tiyatroyu değerlendirmiştir. Dar-ül Bedayi'nin kurulmasıyla bizde de batılı anlamda tiyatro gelişmiş ve Türk oyuncular da sahneye çıkmaya başlamıştır. Halit Fahri,Muhsin Ertuğrul, Necip Fazıl, Reşat Nuri gibi farklı türlerde eser veren sanatçılar tiyatro üzerine de eserler vermişlerdir. Türkiye'de, Şehir Tiyatroları, Halk Evleri,Öğretmen Okulları Türk Tiyatrosu'nun gelişmesinde önemli katkı sağlamıştır. Dünyada tiyatroyu propaganda malzemesi olarak kullanan Sovyetler Birliği, rejimin kök salması için bu edebi sanatı kullanmıştır. Almanlar, 2. Dünya Savaşı yıkıntısını ve çöküntüsünü yine tiyatro ile aşmıştır. Günümüzde üniversiteler bu anlamda ana kaynak gibi durmasına rağmen istenen seviyede bir çalışma içinde değildir. Rektörlerin sanat zevki bu çalışmaları geliştiriyor veya yok ediyor. Keyfe kalmış bir durumdur. Niçin Tiyatro? Sorusuna en güzel cevap ise toplumumuzun ruh sağlığının en güzel tedavisi bu yöntemle olur, görüşündeyim.  Gençleri birbirine kaynaştıran birlikte iş başarma becerisini geliştirme vasıtası Tiyatrodur. Acaba siyasi partilerimizin bu konuda programlarında ne var ? Diye sorduğumuzda bir hiç olduğunu görürüz.  Sadece para vermekle bu iş olmaz.  Kültür Bakanlığı'nın bu konuda yapıcı bir projesi olmalıdır. Bu iş gönüllülere bırakılamayacak kadar önemlidir.  İnşallah yapılır. Benim Yüksek Lisans Tezim,"Hisar ve Türk Edebiyatı Dergilerinde Tiyatro Teorisi Yazıları'dır." 2 cilt olarak hazırladığım tezim,tiyatro teorisi yazıları yönünden ilk çalışmalardan birisidir. Meraklısı ,Üniversite Kütüphanesi'nde bulup okuyabilir. Bu gün "Dünya Tiyatrolar Günü ." Tiyatro ile uzak yakın kim uğraşıyorsa selam ve sevgilerimi sunuyorum.
Ekleme Tarihi: 30 Mart 2017 - Perşembe
Bünyamin Nami Tonka

Bir Sanat Dalı Olarak Tiyatro

Anadolu coğrafyasında ilk tiyatro gösterisi diyebileceğimiz çalışmalar, İznik Şehri'nin alınması sırasında Bizanslıların korkakça kaçışları Türk Askerleri tarafından dalga geçilerek taklit edilmek suretiyle ortaya konmuştur.
Bizde Ortaasya'da da yine tiyatro ve gösteri çalışmaları var.
Şölenlerde bu gösterileri görmek mümkün.
Tabii bu çalışmalar göçlerle her yere gitmiş.
Anadolu'da geleneksel Türk Tiyatrosu' nda Pişaker, Kavuklu tiplemeleriyle Orta oyunu şeklinde görmek mümkün.
Batıdan gelen ilk kumpanyalar Osmanlı Sarayı tarafından desteklenmiştir.
Saray'da birçok eser sergilenmiş ve yine müzikli eserler de sunulmuş.
Bizde ilk tiyatro metinleri oynanmak için değil, okunmak için yazılmıştır. 
Şinasi, Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Abdülhak Hamit bu alanda eserler vermiştir.
Yine Azınlıkların tiyatro çalışmaları bizde ilk sahne denemeleri açısından önemlidir.
Batılı anlamda tiyatro, Meşrutiyet döneminde gelişmiştir.
Bilhassa Donanma Cemiyeti, yardım toplamak için tiyatroyu değerlendirmiştir.
Dar-ül Bedayi'nin kurulmasıyla bizde de batılı anlamda tiyatro gelişmiş ve Türk oyuncular da sahneye çıkmaya başlamıştır.
Halit Fahri,Muhsin Ertuğrul, Necip Fazıl, Reşat Nuri gibi farklı türlerde eser veren sanatçılar tiyatro üzerine de eserler vermişlerdir.
Türkiye'de, Şehir Tiyatroları, Halk Evleri,Öğretmen Okulları Türk Tiyatrosu'nun gelişmesinde önemli katkı sağlamıştır.
Dünyada tiyatroyu propaganda malzemesi olarak kullanan Sovyetler Birliği, rejimin kök salması için bu edebi sanatı kullanmıştır.
Almanlar, 2. Dünya Savaşı yıkıntısını ve çöküntüsünü yine tiyatro ile aşmıştır.
Günümüzde üniversiteler bu anlamda ana kaynak gibi durmasına rağmen istenen seviyede bir çalışma içinde değildir.
Rektörlerin sanat zevki bu çalışmaları geliştiriyor veya yok ediyor. Keyfe kalmış bir durumdur.
Niçin Tiyatro? Sorusuna en güzel cevap ise toplumumuzun ruh sağlığının en güzel tedavisi bu yöntemle olur, görüşündeyim. 
Gençleri birbirine kaynaştıran birlikte iş başarma becerisini geliştirme vasıtası Tiyatrodur.
Acaba siyasi partilerimizin bu konuda programlarında ne var ? Diye sorduğumuzda bir hiç olduğunu görürüz. 
Sadece para vermekle bu iş olmaz. 
Kültür Bakanlığı'nın bu konuda yapıcı bir projesi olmalıdır.
Bu iş gönüllülere bırakılamayacak kadar önemlidir. 
İnşallah yapılır.
Benim Yüksek Lisans Tezim,"Hisar ve Türk Edebiyatı Dergilerinde Tiyatro Teorisi Yazıları'dır."
2 cilt olarak hazırladığım tezim,tiyatro teorisi yazıları yönünden ilk çalışmalardan birisidir.
Meraklısı ,Üniversite Kütüphanesi'nde bulup okuyabilir.
Bu gün "Dünya Tiyatrolar Günü ."
Tiyatro ile uzak yakın kim uğraşıyorsa selam ve sevgilerimi sunuyorum.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve canakkaleninsesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.