Bu coğrafyada dile getirdiğin en önemsiz konuda bile binlerce farklı fikirle kavga etmek zorunda kalırsın. Ama hem fikir olacağın bir konu var; ne zaman ki, ‘daha ne olabilir?’ dersen, daha fazlasını görebileceğin gerçeği. Bu konuda neredeyse tüm toplum bir mutabakat içerisinde… Doğal olarak benim de bu sürecin dışında kalmam düşünülemezdi. Ne zaman ki; ‘Yok artık, bundan fazlası olamaz.’, ‘Buna da kanmazlar’, ‘Bunu da yapmazlar’ dersem, daha trajikomik olaylarla karşılaşıyorum. *** Bir kaç gün evvel bir sosyal medya ağında bir ilan gördüm. Muhtemelen ‘üniversiteli’ (!) olan genç bir arkadaşım, “X kişinin ‘Dijital Pazarlama Eğitim Seti’ni alan var mı? E-ticarette bununla para kazanabilir miyim?” minvalinde bir ilan paylaşmış. Ben de altına, ‘bunun ne kadar yanlış bir davranış’ olduğuna dair, 4-5 satırlık bir yazı yazdım. Şöyle ki; memlekette kimse emekle, öğrenmekle, mücadele ile, liyakat ile bir şeyler yapmak istemiyor. Arkadaşım milyon dolarlar kazanmak istiyor ama bunu herhangi birinden alacağı ’25 TL’ civarı bir ücretle aldığı Word ya da Power Point sunumunu yalayıp yuttuktan sonra başaracağına inanıyor. Sosyal Medya ve Dijital Pazarlama alanında kendini geliştirmeye çalışan, iş yapan, bu alandan gelir sağlayan biri olarak net bir şekilde söylemek istiyorum; milyon dolarlar kazanacak bir birikimim olsaydı, bunu 25 TL’ye satmazdım. Bu bencillikten kaynaklı değil yalnız… Bunu başarmak için harcayacağım enerji ve zamanın, böyle saçma bir şeye zaman bırakmamasından kaynaklı olacağındandır. Bunun yanı sıra; milyon dolar kazanacak bilgiye sahip olan ben; neden ’25 TL’ için mücadele edeceğim ki? O arkadaşın aslında şunu görmesi lazım; şayet kolay yoldan para kazanacaksa, diğer arkadaşla aynı yöntemi kullanabilir. YouTube ve Google amcadan bulabileceği onlarca saçma ‘e-ticaret ile milyon dolar kazanma’ videoları ve içeriklerini bir dosyaya yerleştirsin ve facebook üzerinden satışını yapsın. Emin olsun ki, o eğitimi almaktan daha çok kârlı olacaktır. *** Emek vermeden, öğrenmeden, bedel ödemeden, hata yapmadan, risk almadan; böyle veri analizi ile yapılan işlerde zengin olmanın olanağı yoktur. Hatta hiç bir işte bunun olanağı yoktur! Tüm dünya cahil, bunları yapamıyor ve sen bunu ’25 TL’ ile başaracaksın öyle mi? Bu alandan milyon dolarlar kazanılamaz mı? Kazanılır… Keza 5 yıl sonra ben bunu başarabileceğim muhtemelen. Ama bunu üçkağıtçılara 25 TL vererek değil; onlarca kaynağı tarayarak, verileri analiz ederek, gecemi gündüzüme katarak, kendimi geliştirerek, risk alarak, bir yerde bunu deneyimleyerek, planlayarak başarabilirim. Eğer aklınızın bir yerinde, ‘Kolay yoldan para kazanmak’ ya da ‘Nasıl zengin olabilirim?’ gibi sorular varsa, bunun cevabını vereyim. Kolay yoldan zengin olmanın ‘en kolay yolu’, kolay olmayan şeyleri yapmaktan geçer  *** DİPNOT: Lütfen, ‘kolay yoldan zengin olacağım’ diye, kimseyi kolay yoldan zengin etmeyiniz.