Gerçeklik bir illüzyondur, ama ısrarlı bir illüzyon. Einstein Toplum 5.0 terimi ilk kez Ocak 2016'da Japon hükümeti Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Konseyi’nde Bakanlar Kurulu tarafından “Beşinci Bilim ve Teknoloji Temel Planı”nda kullanıldı. Toplum 5.0, siber alan ve fiziksel alanın (gerçek toplumun) yüksek seviyede entegre olduğu “süper akıllı toplum” olarak tanımlanıyor. Söz konusu çalışma ilk insanın doğuşundan bugüne kadar olan süreci bölümlere ayırıyor ve günümüze kadar olan süreçte toplumları Avcı Toplum (Toplum 1.0), Tarım Toplumu (Toplum 2.0), Endüstriyel Toplum (Toplum 3.0), Bilgi Toplumu (Toplum 4.0), ve Akıllı Toplum (Toplum 5.0) olarak beşe ayırıyor. Toplum 5.0, ekonomik kalkınmayı dengelemek ve sosyal sorunları çözmek amacıyla, öncülüğü bilim ve teknoloji inovasyonunun üstlendiği yeni bir topluma işaret ediyor. Toplum 5.0 yeterliliklerine ulaşarak çözülmesi belirlenen bazı hedefler şöyle: • Yaşlanan dünya nüfusuna karşı çözümler geliştirmek • Sanal dünya ile gerçek dünyanın beraber işler hale getirilmesi • Nesnelerin İnterneti’nden toplumun çıkarları gözetilerek faydalanılması • Çevre kirliliği ve doğal afetler için çözüm yolları üretilmesi Çalışmada Toplum 5.0’ın geliştirilebilmesi için yıkılması gereken 5 önemli bariyer ise şöyle tanımlanıyor: • Hukuk sistemindeki engeller • Nesnelerin dijitalleşmesindeki bilimsel boşluklar • Kalifiye personel eksikliği • Sosyo-politik önyargılar • Toplumsal direnç Koronovirüs’ün Dünya’yı bunlar için resetlediği şu günlerde,Dünyanın bazı sektörlerde ki geliştirilen sorunlu değişikliklerini ve çözüm yollarını örnek vermek istiyorum; İlk değişiklik sağlık sektöründe örneğin; Japonya nüfusu hızla yaşlanıyor. Bu nedenle ülkede giderek artan tıbbi ve sosyal güvenlik giderleri ve talepleri karşılamak zorlaşıyor. Çözüm: Check-up kayıtları ve tedaviyi de içeren tıbbi veri kullanıcıları ile bakım kayıtları arasında bağlantı ve bilgi paylaşımı sağlanması. Uzaktan bakım hizmetlerinin uygulamaya alınması. Bakım tesislerinde yapay zeka ve robotların kullanılmasıyla insanların bağımsızlığının desteklenmesi. Diğer bir değişiklik Mobilite üzerine; Nüfus sayısındaki düşüş, toplu ulaşıma erişimi sınırlı olan az nüfuslu kırsal alanları da beraberinde getiriyor. Hızla büyüyen e-ticaret sektörü de sürücülerin sayısının yetersiz olması nedeniyle sorun yaşıyor. Çözüm: Kırsal alanlarda ulaşımı kolaylaştırmak için toplu ulaşımda sürücüsüz taksi ve otobüs kullanımının teşvik edilmesi. Dağıtım ve lojistik verimliliğinin artırılması (örneğin sadece tek bir kargo kamyonu sürücüsünün bulunduğu bir konvoyda insansız araç sistemi ve drone’lar kullanmak). Diğer bir değişiklik Altyapı üzerine; Örneğin Japonya’daki hızlı ekonomik büyüme döneminde kamu altyapısında ortaya çıkan bozulmalar ve nitelikli işgücü sıkıntısı, denetim ve bakım için mali yükte bir artış yarattı. Çözüm: Yollar, köprüler, tüneller ve barajları denetlemek ve korumak için sensörler, yapay zeka ve robotlar kullanmak.Bilgi ve İletişim Teknolojileri (ICT), robotlar ve uzmanlık gerektiren inceleme ve bakım sistemleri için sensörler içeren yeni teknolojiler kullanılarak, onarım gerektiren yerlerde erken tespit ve teşhis yapılabilir. Bu sayede beklenmedik kazalar en aza indirilir, onarımda harcanan süre azaltılır, aynı zamanda güvenlik ve üretkenlik artar. Diğer bir değişiklik Finansal Teknoloji üzerine; Örneğin Japonya’da para işlemlerinin büyük bir kısmı hâlâ nakit olarak yapılıyor ve banka işlemleri oldukça zahmetli. Bununla birlikte finans şirketlerinde bilgi teknolojisi kullanımı sınırlı ve yavaş. Çözüm: Para transferleri için blockchain kullanmak. Finansal teknoloji firmalarına ve bankalarına açık uygulama programlama arayüzleri (API) tanıtmak. Nakit parasız ödemeyi teşvik etmek. Yurtdışına havale yapmak, harcanan zaman ve bankaya ödenen ücretler nedeniyle zahmetli bir süreç. Ancak blockchain teknolojisi küresel işlemlerde güvenliği sağlarken zaman ve maliyet tasarrufu da sunuyor. Sonuç olarak her türlü nesnenin, insanın ve kavramın veri aracılığıyla birbirine bağlanacağı bir dönem olan Toplum 5.0 için hazırlanıyoruz. Neden Japonya’dan örnekler verdiğim konusunda belki içinizde düşünen insanlar olacaktır,aslında bunun cevabını yazıma başlarken vermekle beraber,koronovirüsün bulaşmadığı Ülke sıralamalarında yer alan Japonya’ya dikkat çekmek isterim…Tüm dünya’dan haber aldık ama Japonya pandoranın kutusu gibiydi neden acaba???? Değişim asla bir anda olmaz,bu çok uzun zaman alabilir,önemli olan iyi bir gözlemci olmak ve hayata kendimizi hazırlamak.Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir,onun haricinde herşey değişir,değişseniz bile değişim olarak kalmak seçimlerinizde ilk madde olarak aklınızda bulunsun. Sözlerime GE'nin efsanevi CEO'su Jack WELCH'in bir sözüile noktalamak istiyorum; “Bir insanın kafasının içindeki değişim hızı,kafasının dışındaki değişim hızının gerisinde kalmaya başlamışsa,o kişinin 'dinozorlaşma' süreci başlamış demektir. Düşüncelerinizi sık sık 'UPDATE' etmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz.” PUNA GÜLEÇÖZ